Atakum, Samsun’un en genç
ilçelerinin başında gelmektedir. 1994 yılında kurulan ilçenin ilk belediye
başkanı olan Metin Burma 20 yıl içerisinde 15 yıl başkanlık yapmıştır.
Özellikle son beş yıl başta olmak üzere 15 yılda belediyeyi aile şirketi haline
dönüştürerek yönetmiş, bunun sonuncunda bir Burma şebekesi oluşturmuştur. Bu
şebekenin ana üyeleri:
1. Metin
Burma(Atakum Belediye Başkanı)
2. Suat
Hayri Erdönmez(Meclis Üyesi ve Meclis Başkan Vekili, 2009 yılında Metin Burma
ile Suat Binici arasında köprü görevi gördü). Şebekenin gayri resmi 1 numarası.
3. Ümit
Yasin Beşar (Satın Alma Müdürü, Metin Burmanın ablası Havva Berber’in damadı)
4. Murat
Burma (metin Burma’nın oğlu)
5. Bayram
Çelik (Özel Kalem Müdürü, Suat Hayri Erdönmez’in belediyedeki resmi sorumlusu)
6. Atalay
Uludağ (Zabıta Müdürü, Suat Hayri Erdönmez’in örtülü ödenek sorumlusu)
7. Metin
Tiryaki (Başkan Yardımcısı, Şebekenin organize işler sorumlusu)
8. Dilek
Burma (Metin Burma’nın Kızı, Suat Hayri Erdönmez’le ortak iş yapıyor).
9. Fatma
Arıcı (Başkan Yardımcısı, Metin Burma’ını eşi Ayşe Burma’nın amcasının oğlu ve
Metin Burma’nın eski başkan danışmanı Mustafa Tüfenk’in kızı)
10. Umut
Aydın (Metin Burma’nın kızı Dilek Burma(Aydın’ın) eşi).
11. Hukuk
İşleri Avukatı
12. Mehmet
Türüdü(Metin Burma’nın teyzesinin damadı)
13. Mustafa
Tüfenk (Metin Burmanın eşi Ayşe Burma’nın amcasının oğlu,Eski Başkan Danışmanı,
1. Sıra meclis üyesi adayı).
14. Özdemir
Kılıç (Gizli Kasa, Harita Mühendisi).
15. Murat
Can ve Emin Caner Can(Metin Burma’nınkız kardeşi Şerife Burma’nın çocukları).
16. Cengiz
Can(Metin Burma’nın kız kardeşi Şerife Burma’nın eşi).
17. Kübra
Burma (Metin Burma’nın gelini, Murat Burma’nın eşi ve belediyenin sosyal işler
müdürlüğünde görevli).
Yukarıda
özetlenen şebeke özellikle son beş yıl başata olmak üzere 15 yıldır AtakumBelediyesini aile şirketi gibi yönetmiş ve belediyeyi
ailenin rant yeri haline dönüştürmüştür.
15 yıldır belediye başkanlığı yapan Metin Burma, akçeli işleri ve elde
edilen rantı dolaylı olarak yönetmiş, oluşturulan birikimleri, eş, dost ve
akrabalar üzerinden takip etmektedir.
Dürüst
Başkan tabelaları ile Atakum’u dolduran Başkan, 1994 - 2004 arasında ilk
icraatını amcasının oğlu Oğuz Burma ile Çağdaş Kenti yapmış ve imar planından
sağladığı rantı amcasının oğlundan fazlasıyle almıştır. Ancak Oğuz Burma’dan
verdiğinden çok almak isteyince bu ilişki bozulmuş ve amca oğlu başkanın bu
özelliğini her yerde açıkça anlatır hale gelmiştir. 2004’ten sonra beş yıl başkanlıktan düşen
Metin Burma asli işi olan mimarlık yerine doğal gaz işine girdi, bu alanda
iflasın eşiğine gelen Burma’nın imdadına beş yıldır belediyenin gizli bir
numarası olarak rantını yöneten Suat Hayri Erdönmezyetişmiş, o zamanın
milletvekili ve o dönemin genel başkanı Deniz Baykal’ın bir numaralı
adamlarından Suat Biniciyi ikna edip Metin Burma’yı Atakum’a Başkan adayı yapmıştır.
O dönemde detay aydınlatmanın sahibi eniştesi Cengiz Can’ın üzerinden
kredilerle zor geçinir hale gelmiş olan Burma, seçilemese asıl memleketi olan
Trabzon’a kaçma planları yapıyordu.
Tesadüfe
bakın ki son 20 yılda sürekli iflaslar ile uğraşan, 2009 yılında borçları
yüzünden pek çok yerde aranır olan Suat Hayri Erdönmez ile Metin Burma’nın
yolları Atakum belediye başkanlığında kesişir. Belediyenin CHP rüzgarı ile
kazanılmasının ardından iki kafadar derhal işe koyulur ve şebekeyi kurarak önce
borçlarından kurtulurlar, daha sonra ise bu güne trilyonlar ile ifade edilen
mal varlığına ulaşırlar. Bu varlığın tamamı dolaylı yollarla yönetilmektedir.
Kadronun oluşturulmasında ilk iş Burma’nın ablasının damadı Ümit Yasin Beşar’ı
işe alarak Atakum İmar İnşaat Ltd. Şti. ni kurdurarak genel müdür yapmışlar ve
ihale ve rant işlerini bu şirketin gölgesinde yürütmüşlerdir. 2009 yılına kadar düzenli bir işi ve eve
götürecek ekmeği olmayan Ümit Yasin, artık son model jeeplerle gezen, paraya
para demeyen bir iş adamı haline gelmiştir. Son üç yılda Ümit Yasin emirleri
Metin Burma’nın oğlu Murat Burma’dan almakta ve iş takiplerini belediyeden ayırdığı
eşi Özer Berber Beşar aracılığı ile
yürütmektedir.
Şebekenin
as elemanı Murat Burma iş hayatını Yeşilyurt AVM’de kokulu sabun satarak başlamış,
belediye imkanlarını ve elde edilen rantı kılıflayabilmek için hizmet alım
şirketi ve çelik yapı uygulama şirketlerini kurmuştur. Eşi Kübra Burma
belediyenin sosyal işler müdürlüğünde çalışıyor. Dürüst başkanın gariban
veliahtı Murat Burma bu günlerde milyon dolarlardan bahsediyor, son model
arabalar, dünya turları, gece hayatları, miktarı ve cinsi bilinmeyen mal varlığı
ile gündemde ve Samsun sosyetesinde yerini almaktadır.
Şebekenin
jokeri Suat Hayri Erdönmez, özel kaleme sadık adamı Bayram Çeliği yerleştirerek
belediyeyi kontrol altına almış, küçük işleri Suat’ın adına Bayram Çelik
hallediyor, büyük işlerde Suat abiye yönlendiriliyor. Ayrıca zabıta müdürlüğüne
Suat Hayrinin has adamı Atay Uludağ getirilerek, zabıta direkt Suat Hayri’ye
bağlanıyor ve ruhsat ve ceza işleri örtülü ödeneği bu yolla takip ediliyor.
Şebekenin
asıl çarkı Başkan yardımcısı Metin
Tiryaki ile Suat Hayri arasında döndürülüyor. Metin belediyenin kötü
adamı, problem çıkarıcı, Suat abi kapalı kapılar ardında problem çözücü. Bu
pazarlık görüşmeleri mesai saatlerinde izdüşüm mimarlıkta, mesai dışında balık
restorantlarda, İstanbul kumkapı, Ankara orandaki balıkçılarda, İzmir kordon
gecelerinde, bayram ve ramazanda yut dışı gezilerinde halledilmektedir. Ayrıca Dilek Burma’nın yönettiği izdüşüm mimarlık, belediye ruhsat işlemleri, özel imar
uygulamaları, inşaatların mobilya, dekorasyon ve mimari işlerini takip
etmektedir. Ayrıca belediyenin işlerinde paravan firmalar kullanmaktadır.
Mustafa
Tüfenk başkanının resmi ve gayri resmi danışmanı, gelecekte belediyenin has
elemanlarından olmayı planlıyor. İşleri bu dönemde kendisi ayrılmak zorunda
kaldığından kızı üzerinden yürütüyor. Başkan yardımcısı kızı Fatma Arıcı aile
içi çatlak sesleri susturmaya çalışıyor, başkanın yasal işlerini takip ediyor.
Bu sürecin önemli aktörlerinden biride hukuk işleri avukatı olan Metin burmanın
baldızının oğlu ve eşi Ayşe Burmanın yeğenidir. Belediyenin yapılan işlerinin
hukuki kılıfını hazırlıyor.
Belediyede
aile şebekesinin bir diğer elemanı Mehmet Türüdü, Metin Burma’nın teyzesinin
damadı, 1994-2004 başkan yardımcısı, bu dönem danışman ve 8. Sıra meclis üyesi
adayı. Aile içi organize işler sorumlusu.
Bu
süreçte aile şebekesi işlerini ağırlıklı olarak detay grubu ve meko gurubu
üzerinden yürütmektedir. Detay grubunun iki şirketi detay elektrik mühendislik
ve taahhüt ltd. şti. ile detay avize elektrik inşaat turizm sanayi ve ticaret
ltd. şti. organize işlerin uygulayıcısı konumundadır. Detay elektrik Metin
burma’nın kız kardeşi Şerife Burma Can ve eşi Cengiz Can tarafından
kurulmuştur. Cengiz Canı iş sahibi yapmak anmacıyla kurulan bu şirket belediye
aracılığı ile elde ettiği rantları burmanın üç dönem seçim masrafları için
kullanmakta, belediyeye dolaylı seçim finansörlüğü yaptırmaktadır. 2004 – 2009 yılları arası belediyeden rant
gelmemesi nedeniyle şirket zor duruma düşmüş ve Cengiz’in abisi Orhan Can
şirkete ortak edilmiştir. Yeni dönemde dikkat çekmemek için enişte ve kız
kardeş şirketten ayrılmış, 5 yıldır şirket belediyenin pek çok işinde devreye
girerek dikkat çekmiş ve kendini geliştirmiştir. Detay elektriğin deşifre
olması ile detay avize Metin Burma’nın yeğenleri Murat Can ve Emin Caner Can üzerinden
2011 yılında kurulmuştur.Şirket detay aydınlatma ile direkt irtibat halinde
işleri yürütmekte, kayıt dışı kazançları almak için işlemler
gerçekleştirmektedir. Bilinmeyen paravan şirketler ile iş ortaklıkları yürütülmektedir. Detay elektrik ve detay avizenin cirosu ve
ekonomik göstergeleri son yıllarda akıl almaz şekilde artmaktadır. İflastan 5
yılda Karadeniz’in en büyük şirketi
haline gelmektedir. Son iki yıldır belediyenin bütün işleri bu şirketler veya
paravan şirketler üzerinden geçmektedir. Bu organizasyonu Metin Burma’nın oğlu
Murat Burma ile yeğen Murat Can yürütmektedir.
Şebekenin
belediyedeki iş ve işlemleri takip grubunun ikincisi meko yapı turizm gıda ve
tarım ürünleri harita temizlik sanayi ve ticaret ltd. şti. dir. İsminden de
anlaşılacağı gibi her derde deva bir şirket, 2010 yılında Suat Hayri
Erdönmezi’in kontrolünde kankasıAdem Kara ve kardeşi İbrahim Kara tarafından
kurulmuş, belirli bir süre sonra Adem kardeşinin hisselerini de üzerine
almıştır. Şirketin işlemleri incelendiğinde Atakum sınırları içerisinde imar
uygulaması yapmak, imar uygulamalarından yer kazanmak, yer almak, imar uygulama
öncesi bu alanlardan yer toplamak ve imara açmak olarak özetlemek mümkündür. Bu
grubun bunun dışında kar amaçlı yürüttüğü bilinen projelerinin başında, 88
dairelik Atakum Rüyam Evleri, 216 dairelik AtakumPanaroma Evleri, 99 dairelik
Atakum Kuru Seyhan Evleri, 520 dairelik Samsun Koru Park Evleri, 140 dairelik
AtakumAtazade Konutları, 260 dairelik İlkadım Koru Life Evleri, 340 dairelik
Samsun Koru Park Evleri sayılabilir. Adem Kara kooperatifçilik ve ortaklarını
dolandırmada uzman ve pek çok davadan mahkemelik, İmar uygulamaları uzmanı
Özdemir Kılıç bu şirketin ve Suat’ın akıl hocası ve çetenin akıl danışmanı, mal
varlığının sınırı ve ölçüsü bilinmiyor. Özdemir Kılıç Metin Burma başkan olursa
önümüzdeki dönem belediyede önemli görev ve sorumluluk alacak kişilerin başında
gelmektedir.
Burma
çetesi bu süreçte hem aile içi sesleri, hem de belediye içi sesleri, tehdit şantaj,
ikna işten atma gibi her yöntemi kullanarak kesmeye çalışmakta, Belediye meclis
listesini de buna yönelik hazırlamıştır.